Wat is Lymfoedeem?
Lymfoedeem is een abnormale ophoping van eiwitten en vocht in het lichaamsweefsel. Dit is het gevolg van een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht. Lymfoedeem ontstaat vaak geleidelijk en kan een chronisch karakter krijgen.
Lymfoedeem kan aangeboren zijn (primair lymfoedeem) of verworven als gevolg van een andere aandoening( secundair lymfoedeem). Bijvoorbeeld het armlymfoedeem na een borstoperatie met okseltoilet of het beenlymfoedeem na bijvoorbeeld een gynaecologische operatie. Patienten die na een operatie radiotherapie en/of chemotherapie ondergaan hebben, hebben een grotere kans op het ontwikkelen van lymfoedeem. Veneus oedeem obv. chronische veneuze insufficientie kan in bepaalde gevallen een indicatie voor behandeling zijn, indien een elastische kous niet afdoende is. De klachten die kunnen ontstaan bij lymfoedeem zijn: pijn, vermoeidheid, gespannen en zwaar gevoel, zwelling, beperkingen in mobiliteit en beperkingen in dagelijks funktioneren.
Doel van de behandelingen
- Omvangsvermindering
- Spanningsafname
- Pijnvermindering
- Funktieverbetering
- Kracht-, coordinatie- en bewegingsverbetering
- Afname van infectiekans.
Wat Kan De Oedeemfysiotherapeut Hiermee?
Genezing van lymfoedeem is niet het uitgangspunt van behandeling. De behandeling is voornamelijk gericht op het terugdringen of het niet doen toenemen van oedeem. Tevens is bewegen in de behandeling van groot belang.
Doel is het normaal funktioneren van de ledematen zo goed mogelijk te herstellen. De oedeemfysiotherapeutische behandelmogelijkheden bestaan uit:- voorlichting/adviezen- manuele lymfedrainage/ oedeemtherapie in combinatie met compressietherapie (zwachtelen, in een stabiele situatie een steunkous)- oefentherapie, houdings- en bewegingsadviezen- evt. ademhalings- en ontspanningsoefeningen- in bepaalde gevallen kan lymftaping toegepast worden- in bepaalde gevallen kan een behandeling met lymfapress toegepast worden.
Is Een Verwijzing Noodzakelijk?
De oorzaak van (toename van) oedeem dient eerst nagegaan te worden. En om voor vergoeding van behandelingen vanuit de basisverzekering in aanmerking te komen is een verwijzing van een arts noodzakelijk.
Wordt de behandeling vergoed?
Vergoeding van behandelingen vindt plaats door de ziektekostenverzekeraars, uit de aanvullende verzekering, of vanuit de basisverzekering.
Wat Houdt Het In?
Manuele lymfedrainage is een massagetechniek met als doel de afvoer van lymfevocht te bevorderen. Door gebruik te maken van bepaalde handgrepen wordt het lymfevocht verplaatste naar delen waar het lymfesysteem wel intakt is, zodat het daar vandaan in de bloedbaan kan worden opgenomen. De massagehandgrepen zijn mild, en niet pijnlijk. De behandeling wordt veelal gestart op de romp, om zo een optimale lymfeafvoer te bereiken. Het zwachtelen heeft als doel de omvang van het oedeem te verminderen en de bereikte omvangsvermindering te onderhouden zolang er geen elastische kous is. De steunkous stabiliseert de omvang. Oefenen heeft als doel de spierpompfunktie van een arm of been te bevorderen. Hierdoor wordt zowel doorbloeding als ook de lymfedoorstroming bevorderd. Lymfetaping is een betrekkelijk nieuwe behandelmethode waarbij gebruik gemaakt wordt van een speciale tape die een liftende werking heeft op de huid, waardoor de afvoer van lymfevocht bevorderd wordt. Bij de Lymfapress-behandeling komen arm of been in een speciale drukmanchet waarbij de drukkamers het oedeem verplaatsen naar een plaats waar het beter afgevoerd wordt.
Hoe Lang Duurt De Behandeling?
In de regel zal een behandeling ca 45 minuten duren. Na een intensievere beginperiode wordt de behandeling naarmate er een stabielere situatie ontstaat, geleidelijk afgebouwd, om veelal te eindigen wanneer de elastische kous aangemeten is.
Kwaliteitsbewaking: Er is kwaliteitsbewaking in de vorm van een Oedeemregister: het KNGF hanteert een Aantekeningenregister Oedeemtherapie, en geregistreerde oedeemfysiotherapeuten.